برنامهریزی مالی: چرا بودجهبندی برای هر فرد و کسبوکاری ضروری است؟
سر فصل های این مقاله:
با یک برنامه مالی منظم، میتوانید نه تنها بر هزینهها و درآمدهای خود کنترل داشته باشید، بلکه به اهداف بلندمدت خود نزدیکتر شوید. این فرآیند به شما این امکان را میدهد که در مواقع بحرانی از خود محافظت کنید و از فرصتهای سرمایهگذاری بهرهبرداری کنید. در واقع، بودجهبندی نه تنها ابزاری برای مدیریت مالی است، بلکه کلید دستیابی به اهداف نیز به شمار میآید.
بودجه چیست؟
بودجه یک برنامه جامع و دقیق است که به ما کمک میکند تا پیشبینیهای مالی آینده را به صورت کمی ترسیم کنیم. در واقع، بودجه به عنوان ابزاری برای برنامهریزی و کنترل درآمدها و هزینهها عمل میکند. به عبارت دیگر، میتوانیم از آن برای مدیریت مالی شخصی یا سازمانی استفاده کنیم.کاربردهای بودجه:
✔️برنامهریزی درآمد و هزینه: با استفاده از بودجه، میتوانیم پیشبینی کنیم که چه مقدار درآمد خواهیم داشت و چه مقدار هزینه خواهیم کرد. این کار مشابه صورتهای مالی است که در حسابداری استفاده میشود.
✔️برنامهریزی برای مخارج سرمایهای: سازمانها میتوانند با استفاده از بودجه، زمان و منابع لازم برای خرید داراییهای بلندمدت را مشخص کنند. این به آنها کمک میکند تا بدانند از کجا باید منابع مالی خود را تأمین کنند.
✔️تعیین نیازهای مالیاتی: دولتها نیز میتوانند با بررسی بودجه، نیازهای مالیاتی آینده خود را شناسایی کنند.
برنامه ریزی و کنترل
آیا سم برای کسبوکارش به بودجه نیاز دارد؟ پاسخ این سؤال واضح است: بله! داشتن یک بودجه مانند سفر با کشتی بدون نقشه یا پختن کیک بدون دستور است. سم میخواهد هر سال یک بودجه تهیه کند تا برای آینده شرکتش برنامهریزی کند و هزینههایش را کنترل نماید.
برنامهریزی و کنترل دو مفهوم مهم در حسابداری هستند که اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما در واقع معانی متفاوتی دارند.
- برنامهریزی: این مرحله شامل تعیین اهداف آینده و ایجاد یک بودجه برای رسیدن به آنهاست. در اینجا، سم باید تصمیم بگیرد که چه اهدافی را میخواهد دنبال کند و چطور میتواند به آنها برسد.
- کنترل: این مرحله به اطمینان از تحقق اهدافی که در مرحله برنامهریزی تعیین شدهاند، مربوط میشود. سم باید بررسی کند که آیا هزینهها و درآمدهای واقعی با آنچه برنامهریزی کرده است، همخوانی دارد یا خیر.
یک سیستم بودجهریزی خوب باید هر دو جنبه برنامهریزی و کنترل را در نظر بگیرد تا سم بتواند به بهترین شکل ممکن کسبوکارش را مدیریت کند و از منابع مالی خود بهرهوری بیشتری داشته باشد.
مزایای بودجه بندی
بودجهبندی، چه برای استفاده شخصی و چه برای کسبوکار، مزایای فراوانی دارد که اصلیترین آن ایجاد یک فرآیند برنامهریزی رسمی است. این ابزار به افراد و سازمانها کمک میکند تا اهداف مالی خود را مشخص کرده و برنامهای منسجم برای دستیابی به آنها تدوین کنند. همچنین، اگر بودجه شامل افراد دیگر باشد، به عنوان وسیلهای برای انتقال این برنامهها به آنها عمل میکند. یکی از وظایف کلیدی در هر سازمان، هماهنگی و یکپارچهسازی اهداف و برنامههای مختلف بخشها است. پس از تعیین بودجه، میتوان از آن به عنوان معیاری برای ارزیابی نتایج واقعی استفاده کرد. بدون وجود یک بودجه مشخص، مشخص نیست در پایان ماه چقدر پول خواهیم داشت یا برای خرید داراییهای سرمایهای چقدر باید وام بگیریم، در نتیجه مدیریت مالی دشوار میشود. بنابراین، روند تهیه بودجه برای هر فرد یا سازمان دیگری که به دنبال برنامهریزی مؤثر برای آینده است، حیاتی خواهد بود.
بودجه اصلی
بودجه اصلی مجموعه ای از بسیاری از بودجه های جداگانه است که به یکدیگر وابسته هستند. نمونه ی آن در شکل زیر نشان داده شده است.
💡نکته بسیاری از کسبوکارهای کوچکی که به فعالیت خود پایان میدهند، به خاطر این نیست که محصول یا خدمات خوبی ندارند، بلکه به دلیل عدم برنامهریزی مناسب و تمام شدن پول نقد است. تهیه یک بودجه میتواند به جلوگیری از این مشکلات و پایانهای ناخوشایند کمک کند. |
بودجه فروش
فرض کنید سام میخواهد یک بودجه اصلی برای شرکت دوچرخهسازیاش برای سال 2025 تهیه کند. برای این کار، او باید پیشبینی کند که در طول سال چقدر فروش خواهد داشت. این اولین مرحله در تهیه بودجه فروش است و بدون آن، نمیتوان سایر بخشهای بودجه را تهیه کرد.
برای محاسبه کل فروش، سام باید تعداد واحدهای مورد انتظار هر محصول را در قیمت فروش هر واحد ضرب کند. این کار به او کمک میکند تا برآورد دقیقی از درآمد آینده داشته باشد.
بودجه سرمایهای
بودجه سرمایهای به مواردی مربوط میشود که برای مدت طولانی، بیشتر از یک سال، دوام میآورند. این شامل داراییهای بلندمدت شرکت است. برای اینکه بفهمند آیا نیاز به اجاره یا ساخت فضای جدید دارند، کسبوکار باید پیشبینی فروش بلندمدت انجام دهد.
اگر فرض کنیم که کسبوکار با سرعت نسبتاً ثابتی در حال رشد است، مثلا سام پیشبینی کرده که در طی دو سال آینده باید یک ساختمان جدید خریداری کند تا بتواند نیازهای تولید و فروش شرکت را برآورده کند.
بودجه نقدی
در مرحله بعد، شرکت باید محاسبه کند که در پایان سال چقدر پول نقد خواهد داشت. سام برای تهیه ترازنامه بودجه به این رقم نیاز دارد، اما مهمتر از آن، او باید اطمینان حاصل کند که شرکت پول نقد کافی برای پرداخت صورتحسابهایش در دورههای بعدی دارد و موجودی نقدی را در یک "سطح ایمن" نگه میدارد.
برای محاسبه مانده نقدی پایانی بودجه برای سال 2025، باید مانده نقدی اولیه را مشخص کرد. این رقم مشابه مانده نقدی پایان سال 2024 است، زیرا کسبوکار سال جدید را با مقدار پول نقدی که در سال گذشته داشته، شروع میکند.
نکته آخر
یادگیری اصول بودجهبندی نه تنها برای موفقیت مالی شما حیاتی است، بلکه به شما این امکان را میدهد که کنترل بیشتری بر زندگی و کسبوکار خود داشته باشید. با داشتن یک برنامه مالی مشخص، میتوانید به آرامش خاطر برسید و از استرسهای مالی دوری کنید. تصور کنید که با پیشبینی دقیق درآمد و هزینهها، قادر خواهید بود به اهداف بلندمدت خود دست یابید، از فرصتهای سرمایهگذاری بهرهبرداری کنید و حتی در مواقع بحرانی از خود محافظت کنید. این احساس اطمینان و قدرت در مدیریت مالی میتواند به شما انگیزه بیشتری بدهد تا به سمت موفقیتهای بزرگتر حرکت کنید. بنابراین، با یادگیری و اجرای اصول بودجهبندی، می توانید آینده مالی خود را تأمین میکنید.
- تهیه و تنظیم بودجه برای کنترل و برنامه ریزی درآموزش حسابداری صنعتی
- اصول پایه حسابداری در آموزش حسابداری
💡مطالب بیشتر:
چگونه با تجزیه و تحلیل صورت های مالی، عملکرد شرکت را در کوتاه مدت ارزیابی کنیم؟